Xu hướng gia đình một con đang ngày càng trở nên phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt là tại các quốc gia phát triển như Singapore, Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại Singapore, số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ phụ nữ chỉ có một con đã tăng từ 17,3% vào năm 2005 lên 25,1% vào năm 2024. Sự gia tăng này đặt ra câu hỏi về những yếu tố tác động đến quyết định sinh con của các bậc phụ huynh.
Các chuyên gia xã hội học cho rằng có nhiều áp lực thực tế dẫn đến xu hướng này. Chi phí sinh hoạt cao, quỹ thời gian hạn hẹp và sự thay đổi trong hệ giá trị là một số nguyên nhân chính. Khi cuộc sống ngày càng phát triển, nhiều phụ huynh chọn chỉ sinh một con để đảm bảo chất lượng cuộc sống và sự quan tâm cho con cái. Điều này giúp họ có thể đầu tư nhiều hơn vào sự phát triển của con, từ giáo dục đến sức khỏe và tinh thần.
Tuy nhiên, xu hướng gia đình một con cũng đặt ra những thách thức cho các xã hội đang già hóa, điển hình như Singapore. Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động trên mỗi công dân từ 65 tuổi trở lên đang giảm dần, gây ra lo ngại về việc chăm sóc người cao tuổi và đảm bảo an sinh xã hội. Trước đây, nhiều người thường xem con cái như một khoản đầu tư cho tuổi già, nhưng hiện nay, nhận thức của nhiều người đã thay đổi.
Các chuyên gia lão khoa cho rằng thế hệ trước thường phụ thuộc vào con cái trong việc chăm sóc và hỗ trợ tài chính khi về già. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều người ý thức rõ rằng họ phải chủ động chuẩn bị cho giai đoạn cuối đời để giảm gánh nặng cho con. Điều này bao gồm việc lập kế hoạch tài chính, chăm sóc sức khỏe và xây dựng mạng lưới hỗ trợ từ các nguồn lực xã hội. Sự thay đổi trong nhận thức này không chỉ giúp giảm bớt áp lực lên con cái mà còn góp phần xây dựng một xã hội già hóa tích cực và bền vững hơn.
Xu hướng gia đình một con và sự già hóa dân số là những vấn đề cần được quan tâm và giải quyết. Việc hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả của xu hướng này sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia có thể đưa ra những giải pháp phù hợp, đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội và chất lượng cuộc sống cho tất cả mọi người.
