Các “giang hồ mạng” đang tận dụng độ nổi tiếng để trục lợi bất chấp pháp luật, thông qua các hoạt động như viết sách dạy làm giàu, dạy cách đánh bạc và quảng bá dịch vụ trên mạng xã hội. Những cá nhân này sở hữu các tài khoản mạng xã hội với hàng trăm nghìn lượt theo dõi và hàng triệu lượt thích, nhờ vào các video khoe lối sống giang hồ, ăn chơi.
Chúng ta có thể thấy rõ sự xuất hiện của một lớp người mới trên mạng xã hội – những “giang hồ mạng”. Họ thường có nhiều người theo dõi trên mạng xã hội, tạo hình đầu trọc, tóc tạo kiểu hoặc xăm trổ, sẵn sàng văng tục chửi bậy, khoe tiền, đe dọa người này người khác, có nhiều đàn em tung hô. Các đối tượng này thường liên quan đến việc sử dụng trái phép chất ma túy, buôn bán hàng giả, hàng lậu, đòi nợ thuê, cho vay nặng lãi, tàng trữ trái phép vũ khí, gây mất an ninh trật tự an toàn xã hội.
Luật sư TS Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp – cho rằng, cùng với sự phát triển của mạng xã hội, những năm qua xuất hiện một khái niệm mới – ‘giang hồ mạng’. Các “giang hồ mạng” trở nên nổi tiếng vì có độ nhận diện cao, họ thường đăng các video, hình ảnh độc, lạ, dị hoặc gây sốc. Với tâm lý hiếu kỳ, coi đó là sự giải trí, không ít người đã theo dõi các tài khoản này để có được những thông tin độc, lạ.
Nhiều người quan niệm sai lầm rằng, lên mạng xã hội muốn nói, muốn làm gì cũng được nên sẵn sàng theo dõi các tài khoản mạng xã hội đó để cùng nhau chửi bậy, nói những điều vô bổ. Đa số những người theo dõi tài khoản của các “giang hồ mạng” còn trẻ, trình độ và nhận thức hạn chế, thiếu định hướng, thiếu sự quan tâm của cha mẹ. Không ít người trẻ còn coi “giang hồ mạng” là một hình tượng để khẳng định mình hay học hỏi cách “va chạm xã hội” để tránh bị bắt nạt.
Những nội dung chửi bới, khoe thành tích đánh nhau, lời lẽ ngông cuồng khiến cho nhiều người lầm tưởng đó là “chất anh hùng”, là “ngầu” và mong muốn bản thân trở nên nổi tiếng và được nhiều người tung hô như thế. Nhiều “giang hồ mạng” còn xây dựng hình ảnh bản thân như một người hiệp nghĩa, sẵn sàng xả thân vì anh em bạn bè, sẵn sàng bênh vực người yếu, tham gia các hoạt động từ thiện, giúp đỡ người khó khăn.
Sự tung hô của người xem khiến các giang hồ mạng ngày càng liều lĩnh, thậm chí có những hành vi vi phạm pháp luật đến mức bị cơ quan chức năng xử lý hành chính hoặc hình sự. Với chính sách của các nền tảng mạng xã hội, chủ tài khoản có nhiều người theo dõi được coi là những người nổi tiếng, có thể được trả tiền từ nhà mạng, có thể tham gia các hoạt động quảng cáo.
Các “giang hồ mạng” vì thế có thể bán hàng trực tuyến, nhiều đối tượng bán được rất nhiều hàng, thu được số tiền lớn, không ít các trường hợp bán hàng giả, hàng lậu. Khi có được tiền từ mạng xã hội, các đối tượng tiếp tục sử dụng tiền để đánh bóng tên tuổi, làm từ thiện, rao giảng đạo đức, thậm chí còn viết sách, dạy làm giàu.
Luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh, đã đến lúc cần siết chặt quản lý trên không gian mạng, dọn “rác” trên mạng xã hội. Không đợi các “giang hồ mạng” thực hiện hành vi vi phạm pháp luật bị phát hiện mới xử lý. Cần có nhận diện, sàng lọc, phân loại “giang hồ mạng”, đánh giá tác động tiêu cực của những người này đến xã hội, đặc biệt là đến tư tưởng, nhận thức, nhân cách của giới trẻ để có những biện pháp xử lý phù hợp.
Về vấn đề này, cơ quan chức năng cần có những biện pháp ngăn chặn, thậm chí khóa tài khoản, xử phạt vi phạm hành chính. Nếu lợi dụng quyền tự do dân chủ để thực hiện các hành vi trái pháp luật thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trước tình trạng trên, chính phủ Việt Nam cần có những quy định chặt chẽ hơn về quản lý mạng xã hội và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Đồng thời, Bộ Tư pháp cũng cần có những hướng dẫn cụ thể hơn về cách xử lý các trường hợp này.
