Ca sĩ Võ Hạ Trâm vừa chính thức ra mắt ca khúc “Nguyện là người Việt Nam” vào dịp đại lễ 2/9, một nỗ lực nhằm tôn vinh công lao của những người đã xả thân vì hòa bình và tự do của Tổ quốc. Ca khúc này đánh dấu sự trở lại đầy cảm xúc của cô với dòng nhạc truyền thống cách mạng, một thể loại đã gắn bó gần 20 năm với sự nghiệp của cô.

Ca khúc “Nguyện là người Việt Nam” do nhạc sĩ Đoàn Minh Quân sáng tác, được phát hành vào tối 1/8. Đây là một phần trong sự trở lại đầy ấn tượng của Võ Hạ Trâm với dòng nhạc cách mạng, sau khi cô đã tạo được dấu ấn trong đại lễ 30/4 vừa qua. Với giai điệu thân thiện, dễ nghe và dễ hát nhưng giàu chiều sâu, ca khúc mang đến một luồng cảm xúc mới, cùng với ca từ được chắt lọc một cách tỉ mỉ, nhằm tôn vinh công lao của ông cha, ca ngợi những người mẹ, người chiến sĩ và đồng bào đã hy sinh vì hòa bình của đất nước hôm nay.

Giọng hát nội lực, kỹ thuật cao và giàu cảm xúc của Võ Hạ Trâm chính là linh hồn của ca khúc, đưa từng lời ca đến với trái tim của người nghe bằng sự rung cảm chân thành. Nữ ca sĩ đã dành nhiều tâm huyết cho dự án này, thực hiện chỉ trong vòng 6 tuần với sự đầu tư 100% từ tài chính đến sản xuất. Điều đáng nói, toàn bộ doanh thu từ MV “Nguyện là người Việt Nam” sẽ được gửi tặng đến Quỹ “Vì người nghèo” của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, thể hiện sự đóng góp thiết thực của cô đối với cộng đồng.

Sự kiện ra mắt MV “Nguyện là người Việt Nam” không chỉ đánh dấu một bước ngoặt trong sự nghiệp của Võ Hạ Trâm mà còn thể hiện lòng biết ơn và tình yêu sâu sắc của cô với đất nước. Qua ca khúc này, Võ Hạ Trâm mong muốn truyền tải thông điệp về sự trân trọng và biết ơn đối với những hy sinh của thế hệ đi trước, nhằm xây dựng một Việt Nam tươi đẹp và hòa bình. Với sự trở lại này, Võ Hạ Trâm một lần nữa khẳng định vị thế của mình trong dòng nhạc cách mạng, đồng thời tiếp tục hành trình của mình trong việc lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến với công chúng.

Thông qua “Nguyện là người Việt Nam”, công chúng có thể cảm nhận rõ nét sự nỗ lực và tâm huyết của Võ Hạ Trâm trong việc kế thừa và phát huy dòng nhạc truyền thống cách mạng. Sự kiện này không chỉ là một cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của cô mà còn là một món quà ý nghĩa dành cho công chúng và cả nước nhân dịp đại lễ 2/9.

Trong dòng chảy không ngừng của thời gian, những hy sinh và mất mát của các thế hệ cha anh vì sự độc lập, tự do của Tổ quốc vẫn còn được khắc ghi sâu sắc trong tâm khảm của người Việt hôm nay. Nhớ về những ngày tháng đã qua, nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, tiếp tục ra đời như một cách để tri ân và ghi nhớ những người đã ngã xuống. Các nhạc sĩ, nghệ sĩ đang viết tiếp những giai điệu tri ân thế hệ đi trước, góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị lịch sử trong đời sống đương đại.

Từ nhiều thế hệ, những thanh âm vang lên từ trái tim của các nghệ sĩ vẫn luôn ngân vang, như một lời nhắc nhở về những hy sinh và cống hiến của các thế hệ cha anh. Mới đây, nhạc sĩ Lê Thống Nhất đã giới thiệu tác phẩm “Khúc hát chiều nghĩa trang” phổ thơ Nguyễn Quang Thiều, viết về người mẹ có con hy sinh nơi chiến trường. Tác phẩm này đã được thể hiện bởi Nghệ sĩ ưu tú Tiến Lâm và nhận được sự đồng cảm của đông đảo công chúng. Cũng với cảm xúc chân thành, nhạc sĩ Nguyễn Anh Trí đã sáng tác hai ca khúc mới “Tuổi 20 đã thành sóng nước” và “Khúc ca ngày về lại”, tưởng nhớ những người con đã ngã xuống trên mảnh đất Quảng Trị linh thiêng và hào hùng của dân tộc.

Nhạc sĩ Giáng Son cũng đã tạo ra ca khúc “Tìm cha” từ lời thơ của tác giả Phạm Hồng Điệp, do Nghệ sĩ ưu tú Vũ Thắng Lợi thể hiện. Ca khúc này là tiếng lòng của người con dành cho cha sau mấy chục năm đằng đẵng đi tìm hài cốt liệt sĩ của cha. Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày thương binh – liệt sĩ, ca sĩ Sao Mai Khánh Ly ra mắt MV “Còn mãi với non sông” như lời tri ân của thế hệ hôm nay gửi đến những anh hùng đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Xem MV “Còn mãi với non sông” của ca sĩ Khánh Ly tại đây.

Trước đó, Nghệ sĩ nhân dân Quốc Hưng và nhạc sĩ Kiên Ninh cùng thực hiện MV “Thiên hùng ca bất tử” dựa trên bài thơ “Lời người bên sông” của cựu chiến binh Lê Bá Dương – người từng chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. MV tái hiện tinh thần bất khuất, lòng yêu nước mãnh liệt của các chiến sĩ đã chiến đấu và hy sinh nơi đây, góp phần tạo nên biểu tượng bất tử trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Xem MV “Thiên hùng ca bất tử” tại đây.

Gần đây, còn có nhiều sáng tác mới về đề tài thương binh – liệt sĩ, như “Hát về Côn Đảo thân yêu” (Trần Thành), “Mai về cùng em” (Đức Chính), “Anh về” (nhạc Ngọc Hòa, thơ Lưu Đức Hải); “Trở về quê hương” (nhạc Văn Cung, thơ Quang Tiến), “Cho mùa xuân thanh bình” (nhạc Nguyễn Đăng Tài, thơ Nguyễn Xuân Cửu), “Mộ gió mộ đá ngàn thu” (nhạc Nguyễn Hữu Minh, thơ Lê Quang Bùi)… Không chỉ những nghệ sĩ tên tuổi, nhiều người trẻ cũng đã quan tâm, sáng tác về đề tài này.

Những tấm gương hy sinh anh dũng, những thương binh, bệnh binh, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng thầm lặng… cống hiến để đổi lấy hòa bình hôm nay vẫn luôn là nguồn cảm hứng mãnh liệt cho các nhạc sĩ, nghệ sĩ tiếp tục sáng tác, biểu diễn. Việc các nghệ sĩ trẻ quan tâm đến lịch sử, truyền thống và tiếp nối dòng chảy tri ân là một hành trình đầy trách nhiệm và tâm huyết. Nhờ đó, những giai điệu tri ân tiếp tục được ngân vang, nối liền hiện tại với quá khứ, làm dịu đi nỗi đau chiến tranh và thắp sáng lên tinh thần yêu nước, lý tưởng sống đẹp trong thế hệ hôm nay và mai sau.

Ngày 27 tháng 7 năm 2025, để kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh Liệt sĩ, chương trình ca nhạc đặc biệt “Bức thư gửi lại mai sau” đã được phát sóng trên kênh VTV9. Chương trình không chỉ là một lời tri ân xúc động dành cho những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, mà còn là một sự thể hiện sâu sắc về tinh thần yêu nước và hy sinh của các thế hệ cha anh đi trước.

Được sáng tác bởi nhạc sĩ Trần Nam, ca khúc “Bức thư gửi lại mai sau” lấy cảm hứng từ một bức thư viết tay của 3 chiến sĩ giải phóng quân, bao gồm Lê Hoàng Vũ, Nguyễn Chí và Trần Viết Dũng. Họ đã hy sinh tại chiến trường miền Đông Nam Bộ vào năm 1966. Bức thư này được tìm thấy cùng hài cốt của ba liệt sĩ vào năm 1984, trong một khu rừng nguyên sinh ở thượng nguồn sông Đồng Nai. Suốt 18 năm giữa rừng già nắng gió, bức thư được bảo quản nguyên vẹn như tâm nguyện của những người lính trẻ đã anh dũng chiến đấu vì độc lập dân tộc.

Trong bức thư, các chiến sĩ viết: “Chúng tôi, Lê Hoàng Vũ – quê Thái Bình, Nguyễn Chí – quê Quảng Ngãi, Trần Viết Dũng – quê TP Sài Gòn, chiến sĩ thuộc Tiểu đội 1, Trung đội Ký Con, Trung đoàn Bình Giã, Quân giải phóng miền Nam. Chúng tôi mong được ghi nhận rằng chúng tôi đã từng sống, chiến đấu và đã chết trong một mùa xuân giữa đất trời như trăm ngàn cái chết của người Việt Nam chân chính cho Tổ quốc và dân tộc sống còn”. Những lời trong bức thư không chỉ phản ánh tinh thần chiến đấu cao cả của các chiến sĩ, mà còn thể hiện rõ khát vọng hòa bình và mong muốn được ghi nhận của họ.

Ca khúc “Bức thư gửi lại mai sau” được thể hiện bởi ca sĩ Hữu Kiên, Quán quân Tìm kiếm tài năng Việt Nam 2013, với phong cách trữ tình sâu lắng. Giai điệu nhẹ nhàng, lời ca nhiều cảm xúc như một tiếng vọng từ quá khứ, gợi lên nỗi xúc động sâu xa về sự hy sinh và khát vọng hòa bình. Thông qua giọng hát của Hữu Kiên, ca khúc đã trở thành một cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những người đã nằm xuống và thế hệ hôm nay đang sống.

Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung, khách mời của chương trình, đã chia sẻ những cảm xúc của mình khi được nghe ca khúc này. Theo ông, ca khúc có những cao trào được thể hiện khá tốt do xuất phát từ trái tim và cảm xúc thật của người viết nhạc, từ đó dễ dàng lan tỏa đến người nghe. Ông cũng nhấn mạnh rằng, không đơn thuần là một MV, chương trình là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những người đã nằm xuống và thế hệ hôm nay đang sống. Tác phẩm góp phần nhắc nhớ rằng: mỗi ngày bình yên hôm nay đều được đánh đổi bằng máu xương và tình yêu nước của cha anh.

Chương trình “Bức thư gửi lại mai sau” đã phát sóng lúc 21h45 ngày 27/7/2025 trên VTV9, như một sự tri ân và tưởng nhớ đến những người đã hy sinh vì Tổ quốc. Đây là một hoạt động ý nghĩa, giúp thế hệ trẻ hôm nay có thể hiểu rõ hơn về lịch sử và truyền thống của dân tộc, cũng như thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đến những người đã ngã xuống vì độc lập và tự do của Việt Nam.

Thông qua chương trình, khán giả có thể theo dõi VTV9 để xem lại các chương trình đặc biệt khác, nhằm tưởng nhớ và tri ân đến các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc.

Trong không khí trang nghiêm và xúc động của cuộc gặp mặt người có công và nhân chứng lịch sử tiêu biểu nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, ông Lê Xuân Chinh, một cựu binh sinh năm 1954, trú tại xã Thanh Yên, tỉnh Điện Biên, đã để lại ấn tượng sâu sắc với nụ cười hiền hậu và ánh mắt sáng. Khuôn mặt của ông từng xuất hiện trong bức ảnh nổi tiếng “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị” đã trở thành biểu tượng của niềm tin và hy vọng trong những ngày tháng chiến tranh khốc liệt.

Nhớ lại mùa hè đỏ lửa năm 1972, ông Chinh kể rằng vào thời điểm đó, ông là một chàng trai 17 tuổi, tự nguyện viết đơn nhập ngũ để góp phần bảo vệ Tổ quốc. Với nhiệm vụ là dẫn lực lượng chủ lực, chuyển công văn và mệnh lệnh từ chỉ huy xuống các đơn vị chiến đấu đang cầm cự giữa vòng vây đạn pháo tại Thành cổ Quảng Trị, ông và đồng đội đã trải qua những ngày đêm mưa bom bão đạn. Ông Chinh nghẹn ngào nhớ lại: “Đồng đội hy sinh rất nhiều, nhưng những người còn sống không ai được phép gục ngã. Anh em đã ngã xuống thì chúng tôi càng phải giữ chắc tay súng mà tiến lên.”

Bức ảnh “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị” được chụp vào sáng 15/8/1972, tại một chốt đóng quân ở phía Đông, gần sát bờ sông Thạch Hãn. Ông Chinh là người trẻ nhất trong nhóm chiến sĩ, tay cầm khẩu súng B40, và được phóng viên Đoàn Công Tính chụp ảnh. Ông Chinh chia sẻ: “Lúc đó thấy nhà báo thì ai cũng muốn được chụp ảnh. Biết đâu được khi bức ảnh này lên báo, biết đâu được bố mẹ nhận ra mình và biết rằng con mình vẫn còn sống. Chúng tôi nghĩ như thế nên khi nhà báo nói ‘các đồng chí cười lên’ thì tất cả đều cười.”

Nụ cười giữa bom đạn chiến tranh ấy cũng bởi ông và đồng đội khi ấy luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Quân đội, tin rằng cuối cùng họ sẽ giành thắng lợi. Trận Thành cổ kéo dài 81 ngày đêm, ông Chinh bám trụ đến 70 ngày. Chiều 5/9/1972, trên đường mang công văn, ông dính pháo bầy và được đồng đội đưa về Bệnh viện dã chiến 112.

Ông Chinh nói: “Cũng trong năm 1972, khi đơn vị rút ra Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa, tôi nhìn thấy tấm ảnh trên Báo Quân đội Nhân dân do thủ trưởng đơn vị cho xem.” Dù đã trải qua những năm tháng chiến tranh ác liệt hay hành trình mưu sinh đầy gian khó nơi vùng đất mới, người cựu binh với “nụ cười chiến thắng” ấy vẫn giữ vẹn nguyên khí chất người lính năm xưa – kiên cường, chân thành và lặng lẽ cống hiến.

Với ông, sống sót trở về đã là một may mắn lớn lao, còn được đồng đội nhớ đến, được Tổ quốc tri ân là niềm vinh dự thiêng liêng, không gì có thể sánh được. Thông tin từ các nguồn cũng cho thấy sự tri ân và ghi nhận của xã hội đối với những đóng góp của ông và các cựu binh khác.

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ 27-7, nhạc sĩ và luật sư Lê Bá Thường đã ra mắt hai ca khúc mới, mang tựa đề ‘Dấu chân người chiến sĩ’ và ‘Gửi anh nơi đảo xa’. Đây là những lời tri ân chân thành của ông dành cho những người lính đã và đang hy sinh thầm lặng vì độc lập và chủ quyền của Tổ quốc.

Ca khúc ‘Dấu chân người chiến sĩ’, được phổ nhạc từ thơ của thẩm phán Hoàng Thế Viễn, là một bản hùng ca đầy cảm xúc. Bài hát bắt đầu bằng hình ảnh chia ly đầy nước mắt tại hậu phương: ‘Sương rơi trên hoa cà như mắt mẹ nhạt nhòa chia ly’. Qua đó, bài hát cũng khắc họa tinh thần quả cảm của người lính nơi chiến trường, với lời hiệu triệu vang vọng: ‘Tiến lên vì độc lập tự do cho đất nước, vì cuộc sống ấm no cho nhân dân’. Sự thể hiện của giọng ca Huỳnh Lợi đã góp phần truyền tải khí thế sử thi và lòng biết ơn sâu sắc của cả dân tộc.

Bên cạnh đó, ca khúc ‘Gửi anh nơi đảo xa’ mang chất tự sự nhẹ nhàng và chan chứa tình cảm của người con gái nơi hậu phương gửi đến người lính giữa trùng khơi. Từ khung cảnh mùa đông lạnh giá, bài hát mở ra mạch cảm xúc về sự thủy chung, chờ đợi và tin yêu: ‘Biển xanh mênh mông… nơi đảo xa đã có anh đứng gác’. Ca sĩ Hồng Mơ với giọng hát ngọt ngào và tình cảm đã thể hiện thành công ca khúc này, khắc họa hình ảnh người lính đảo không chỉ là người chiến sĩ mà còn là điểm tựa thiêng liêng trong trái tim người ở lại.

Nhạc sĩ Lê Bá Thường, mặc dù không xuất thân từ môi trường âm nhạc chuyên nghiệp, vẫn đều đặn sáng tác bằng đam mê và tinh thần trách nhiệm với đất nước. Trong 2 năm qua, ông đã viết gần 50 ca khúc với nhiều chủ đề như ‘Tự hào làm người Việt Nam’, ‘Đất nước là quê hương’, ‘Mừng sinh nhật Bác’, ‘Tự hào nghề luật sư’, ‘Nợ em lời hứa’…

Nhạc sĩ Lê Bá Thường hy vọng rằng những ca khúc này sẽ trở thành những món quà tinh thần ý nghĩa, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của người Việt Nam đối với những người đã và đang hy sinh vì Tổ quốc.

Ngày 27/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, ca sĩ Khánh Ly vừa ra mắt MV “Còn mãi với non sông”, một tác phẩm âm nhạc tri ân thế hệ hôm nay gửi đến những anh hùng đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Ca khúc này được NSND Phạm Phương Thảo phổ nhạc từ thơ Khánh Dương, Phạm Tuấn Anh phối khí, và do đạo diễn Anh Quân dàn dựng.

MV được ghi hình trực tiếp tại các địa danh lịch sử ở Quảng Trị như Bến sông Thạch Hãn, Thành cổ, cầu Hiền Lương – Vĩ tuyến 17, Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn… Về việc chọn thực hiện MV tri ân với một ca khúc mới, ca sĩ Nguyễn Khánh Ly chia sẻ rằng cô muốn thực hiện sản phẩm tri ân thế hệ cha ông trong dịp kỷ niệm ý nghĩa này. Lời ca mộc mạc, chân thật mà lay động, nhịp kể điềm tĩnh nhưng chất chứa nhiều mất mát đã khiến ca sĩ Khánh Ly cảm động và quyết định thực hiện MV này. Cô đặt cảm xúc lên hàng đầu để lan tỏa thông điệp tri ân thế hệ đi trước đến khán giả, đặc biệt là người trẻ.

NSND Phạm Phương Thảo đánh giá cao lựa chọn và cách xử lý của đàn em. Theo bà, Khánh Ly có quãng giọng rộng, âm thanh đều, kỹ thuật tốt, hát với mọi thứ vừa đủ từ giọng hát đến cảm xúc.

Về ý tưởng MV, đạo diễn Anh Quân cho biết rằng ê kíp muốn dựng lại mạch ký ức hướng về trận chiến Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Hành trình của người cha cựu binh và con gái trở lại chiến trường xưa vừa là cách kể lại những trang sử hào hùng cho thế hệ sau, vừa là lời tri ân những người lính đã ngã xuống. Trong MV, ca sĩ Khánh Ly không chỉ đứng hát mà thực sự hóa thân thành người con gái đồng hành cùng cha, lắng nghe những câu chuyện thiêng liêng của quá khứ.

Thưởng thức MV, NSND Quốc Hưng bày tỏ xúc động và cho rằng sự kết hợp giữa hai nghệ sĩ tài năng Nguyễn Khánh Ly và Phạm Phương Thảo tạo nên sự cộng hưởng về cảm xúc.

Sao Mai Khánh Ly cho biết rằng sau khi hoàn thành “Còn mãi với non sông”, cảm xúc tri ân vẫn đang đầy trong tim. Cô ấp ủ tiếp tục thực hiện thêm các sản phẩm về chiến sĩ, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và những câu chuyện lịch sử để tiếp tục lan tỏa lòng biết ơn, tự hào dân tộc.

Ngày 21/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Nhân dân thành phố Trần Phước Sơn đã thực hiện chuyến thăm và tặng quà đến các gia đình Mẹ Việt Nam Anh hùng trên địa bàn phường Hải Vân.

Trong chuyến thăm, ông Trần Phước Sơn đã đến nhà của Mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Buồi, 97 tuổi, trú tại phường Hải Vân. Mẹ có hai con trai là liệt sĩ đã hy sinh trong chiến tranh. Bên cạnh đó, ông cũng đã đến thăm gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng Ngô Thị Bé, 91 tuổi, cũng trú tại phường Hải Vân. Mẹ Ngô Thị Bé có hai em trai là liệt sĩ, đã ngã xuống trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

Thay mặt lãnh đạo thành phố, ông Trần Phước Sơn đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và sự tri ân đối với những hy sinh thầm lặng nhưng rất đỗi vĩ đại của các Mẹ Việt Nam anh hùng. Những người phụ nữ Việt Nam tiêu biểu này đã dành cả cuộc đời mình cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ông chúc các mẹ sống vui, sống khỏe, và tiếp tục là nguồn động viên cho con cháu phát huy truyền thống gia đình, góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

Ông Trần Phước Sơn cũng đề nghị chính quyền địa phương tiếp tục dành sự quan tâm và chăm lo chu đáo cho các gia đình chính sách và người có công trên địa bàn. Điều này thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và thành phố đối với những người đã có công với cách mạng. Những chính sách dành cho người có công luôn được ưu tiên và là trách nhiệm thiêng liêng của các cấp chính quyền.

Khẳng định vai trò quan trọng của công tác thương binh, liệt sĩ, và các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, ông Trần Phước Sơn nhấn mạnh rằng Đảng, Nhà nước và thành phố luôn quan tâm và dành nguồn lực để thực hiện các chính sách đối với người có công. Điều này không chỉ giúp cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho các gia đình chính sách mà còn thể hiện sự biết ơn chân thành đối với những hy sinh và đóng góp của họ.

Qua chuyến thăm, ông Trần Phước Sơn hy vọng rằng sự quan tâm của lãnh đạo thành phố cùng với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương sẽ mang đến niềm vui và động lực cho các Mẹ Việt Nam Anh hùng và các gia đình chính sách trên địa bàn phường Hải Vân nói riêng và cả nước nói chung.

Hoạt động này không chỉ là một nghĩa cử cao đẹp mà còn là minh chứng sống cho truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam. Đây cũng là dịp để tri ân và ghi nhớ những cống hiến to lớn của các thế hệ đi trước, góp phần giáo dục và động viên thế hệ trẻ phát huy truyền thống yêu nước và bảo vệ Tổ quốc.

Tháng Bảy – tháng của tri ân, của những tưởng nhớ và hoài niệm trong dạt dào cảm xúc thiêng liêng, chúng tôi đến nhà bà Mã Thị Dung, 89 tuổi, xóm Dẻ Đoóng, xã Hòa An – tấm gương vợ liệt sĩ đã vượt lên nỗi đau mất mát với sự hy sinh cao cả, lòng yêu nước và ý chí kiên cường, sống cuộc đời ý nghĩa trong hành trình góp phần viết nên trang sử vẻ vang của dân tộc.

Trong căn nhà nhỏ, bà Mã Thị Dung ngồi lặng lẽ với đôi mắt ngấn lệ, bàn tay xù xì nhẹ nhàng đặt lên bức ảnh của người chồng là liệt sĩ Nông Quang Khánh. Nhớ những tháng ngày hạnh phúc ngắn ngủi, nhớ dáng vẻ kiên cường anh dũng của chồng, nhớ mộ phần liệt sĩ trong sắc xanh của đại ngàn Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Năm 1962, chàng thanh niên mồ côi Nông Quang Khánh nhập ngũ, trong quá trình làm nhiệm vụ đã quen và cảm mến cô gái thùy mị, xinh đẹp Mã Thị Dung khi đó là đội viên thanh niên xung phong. Đầu năm 1964, hai người nên duyên vợ chồng, cuối năm 1964 hạnh phúc nhân đôi khi hai vợ chồng đón cô con gái đầu lòng Nông Thị Bền và đầu năm 1967 tiếp tục đón con trai Nông Trung Kiên ra đời.

Nhưng hạnh phúc ngắn ngủi chẳng tày gang, đến tháng 6/1967, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc bước vào giai đoạn ác liệt, chồng bà đã xung phong vào chiến trường phía Nam để được trực tiếp chiến đấu góp phần giải phóng quê hương. Hòa cùng vào đoàn quân Nam tiến, ông Khánh lên đường đánh giặc, còn bà Dung ở nhà trở lại công việc hằng ngày, chăm sóc con nhỏ cùng nỗi nhớ chồng cồn cào, da diết. Chiến tranh khốc liệt, bà Dung không nhận được tin tức hay lá thư nào của chồng nhưng bà Dung luôn vững tin, tự nhủ chồng bà sẽ trở về, 2 con sẽ được ở bên người cha bằng xương, bằng thịt chứ không phải qua những câu chuyện bà kể.

Nhưng chiến tranh kết thúc mà chồng bà mãi vẫn không trở về, đến năm 1977, sau bao mong ngóng thông tin của chồng, bà Dung nhận được là tin báo tử, máu xương người chồng bà thương nhớ đã hòa quyện nơi chiến trường. Đau đớn là thế nhưng bà cố gượng đứng lên vì 2 con, vì niềm tự hào khi chồng anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc trở thành động lực mạnh mẽ giúp bà không quản khó khăn, mất mát.

Sau niềm an ủi đã tìm được mộ phần của chồng, bà Dung trăn trở với nỗi niềm nên đưa ông về với quê hương để con cái được gần gũi chăm sóc phần mộ và để xứng đáng với tình hiếu nghĩa, đạo lý vợ chồng hay để ông nằm lại nơi chiến trường nơi ông và các đồng đội đã anh dũng chiến đấu và hy sinh.

Hằng năm, bà và các con lại thu xếp thời gian vào thăm mộ ông Khánh, đến năm 2000, bà Dung mạnh mẽ quyết định không di dời hài cốt ông về với gia đình mà để ông Khánh yên nghỉ nơi linh thiêng khu mộ liệt sĩ Cao Bằng của Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn. Người vợ liệt sĩ như bà Mã Thị Dung cũng như bao người phụ nữ Việt Nam khác đều đã gói lại niềm riêng, sẵn sàng gạt tình yêu, hạnh phúc gia đình sang một bên để chồng yên tâm lên đường bảo vệ Tổ quốc.

Mạnh mẽ vượt lên mọi mất mát, đau thương vẫn một lòng thờ chồng, nuôi con trưởng thành, là hậu phương vững chắc cho người lính đã nằm lại chiến trường phía Nam, góp phần cho đất nước hôm nay nở hoa.