Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả để cải thiện hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế. Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực.

Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới. Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống.

Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số. Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực. Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế… Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp. Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện.

Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng. Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.

Trong thế giới giải trí Việt Nam, nơi danh tiếng và sự nổi tiếng có thể biến bất kỳ ai cũng trở thành tâm điểm của sự chú ý, việc duy trì một mối quan hệ bạn bè bền lâu giữa những ngôi sao đình đám không phải là một điều dễ dàng. Tuy nhiên, một số nhóm bạn thân thiết đã tạo dựng được sự gắn bó và tôn trọng lẫn nhau, không chỉ trong lĩnh vực nghệ thuật mà còn trong cuộc sống đời thường.

Một trong những ví dụ điển hình là hội bạn thân của Trấn Thành – Hari Won, nhóm bạn của Tăng Thanh Hà, và tình bạn giữa Hồ Ngọc Hà và Thanh Hằng. Hội bạn của Trấn Thành – Hari Won từ lâu đã nổi tiếng với sự đông vui và gắn bó. Nhóm này bao gồm những cái tên đình đám như Ali Hoàng Dương, Thu Minh, Hoa hậu Thu Hoài, Anh Đức, Lê Giang, Quang Trung… Để duy trì tình bạn này, nhóm đã thiết lập một số quy tắc riêng.

Một trong những quy tắc ‘bất di bất dịch’ của hội này chính là không được mặc sai dresscode mỗi lần đi chơi chung. Những bộ ảnh sống ảo tone-sur-tone nhìn sang chảnh là vậy, nhưng phía sau là cả một ‘bộ luật ngầm’ do chính Trấn Thành đề ra. Bên cạnh đó, trong lần lên tiếng về ồn ào rạp phim của ông xã, Hari Won đã để lộ quy tắc trong nhóm bạn của mình. Đó là Trấn Thành sẽ là người chủ động liên hệ đặt phòng riêng khi cả nhóm muốn đi xem phim.

Điều này hình thành là do các nghệ sĩ muốn sự riêng tư đồng thời không muốn làm ảnh hưởng đến người khác vì khi xem phim, các thành viên bàn luận rất sôi nổi. Ngoài ra, hội bạn Trấn Thành đều thống nhất về cách sống, hành xử giữa những thành viên với nhau. Cụ thể, Ali Hoàng Dương từng tiết lộ: ‘Quy tắc duy nhất mà chúng tôi đặt ra là phải biết điều và sống tử tế. Biết điều chính là nếu thấy điểm xấu của bạn, phải nói trong nhóm để giải quyết mọi chuyện ngay lập tức. Không được biến điểm thiếu sót của bạn bè thành ‘câu chuyện làm quà’ với người khác’.

Tương tự, vợ doanh nhân Louis Nguyễn, Tăng Thanh Hà, cũng có hội bạn tứ quyền lực, họ đã đồng hành cùng nhau hơn một thập kỷ và luôn sát cánh trong những dịp quan trọng. Các thành viên của hội bạn Hà Tăng bao gồm Bùi Việt Hà, Thân Thuý Hằng và Thuỳ Trang – vợ ca sĩ Anh Khoa. Để duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa môi trường showbiz nhiều thị phi, bốn người đẹp có cho nhau quy tắc riêng là: ‘Không xen vào chuyện đời tư của nhau và không mang sự nổi tiếng ra để làm bạn’.

Về phía Hồ Ngọc Hà và Thanh Hằng, tình bạn của hai người nổi tiếng này cũng rất đặc biệt. Cả hai có quy tắc ‘công tư phân minh’ mỗi khi làm việc chung với nhau. Hồ Ngọc Hà từng chia sẻ: ‘Trước đây đã có nhiều chương trình dự định mời nhưng chúng tôi chưa có duyên để ngồi với nhau. Cũng chưa biết được kết quả sắp tới sẽ như thế nào nhưng không phải vì là bạn mà khi vào vòng loại thì phải đứng về phía bạn nhiều hơn, mình phải nhìn vào thí sinh và tình huống lúc đấy. Bạn thì vẫn là bạn, tôi cứ chơi thật thôi.’

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác dân tộc, đặc biệt là trong việc cải thiện đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã ổn định và có nhiều chuyển biến tích cực trong các mặt từ nhà ở, hạ tầng, y tế đến giáo dục và an ninh trật tự.

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong 6 tháng đầu năm là việc triển khai quyết liệt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh xóa nhà tạm, nhà dột nát. Toàn tỉnh Sơn La đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho trên 3.000 hộ gia đình, trong đó có trên 2.600 hộ được xây mới và trên 400 hộ được sửa chữa. Điều này đã mang lại mái ấm kiên cố cho hàng ngàn gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, chấm dứt tình trạng sống trong những căn nhà dột nát, tạm bợ.

Bên cạnh đó, hệ thống kết cấu hạ tầng cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được đầu tư xây dựng và nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, sản xuất và sinh hoạt của người dân. Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc cũng được chú trọng, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của cộng đồng.

Chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang từng bước nâng lên, quy mô trường, lớp học ngày càng mở rộng, đảm bảo quyền được học tập của con em đồng bào. Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, nhiều chuyển biến tích cực đã được ghi nhận. Đặc biệt, 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn đã được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế.

Tình hình an ninh, trật tự xã hội vùng dân tộc thiểu số cơ bản ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội. Những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, đầu tư và định hướng đúng đắn của tỉnh Sơn La trong công tác dân tộc, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc và bền vững hơn cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Trong những năm gần đây, việc xây dựng và nâng cấp hạ tầng tại các xã vùng sâu, vùng xa đã được chú trọng, mang lại nhiều thay đổi tích cực cho cuộc sống của người dân. Hệ thống điện, đường, trường, trạm được xây dựng và nâng cấp đồng bộ, giúp cải thiện đáng kể điều kiện sống và hoạt động sản xuất của người dân.

Những con đường đất đã được bê-tông hóa, nhựa hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương của nhân dân. Trường học và trạm y tế cũng được xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu học tập và chăm sóc sức khỏe của con em đồng bào và người dân. Việc đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ giúp kích cầu phát triển toàn xã hội mà còn góp phần giảm bớt khoảng cách giữa các hộ gia đình giàu và nghèo.

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự đầu tư chung cho toàn vùng và đầu tư riêng cho từng đối tượng. Ông Điểu Điều, Trưởng ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, cho rằng cần có sự đầu tư cho từng hộ gia đình để những hộ nghèo, cận nghèo có động lực vươn lên. Trước mắt, cần đầu tư con giống, nông cụ cho đồng bào. Về lâu dài, cần đầu tư nghề, đầu tư thay đổi tư duy, ý thức cho đồng bào để họ tự vươn lên.

Ông Điểu Điều cũng cho rằng cách xóa nghèo hiện nay, chỉ đơn giản là ‘dân nghèo cái gì thì cho cái đó’, không phải là giải pháp bền vững. Cần có những giải pháp lâu dài và bền vững để giúp người dân vùng sâu, vùng xa thoát nghèo và cải thiện cuộc sống.

Lâm Nhanh, một cán bộ đoàn của xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai, đã tiên phong trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao giá trị và mở ra hướng đi mới cho địa phương. Nhờ được Quỹ hỗ trợ nông dân hỗ trợ thêm 50 triệu đồng, anh đã chủ động chuyển đổi vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới.

Hiện nay, anh đã hỗ trợ thêm 10 hộ dân khác trồng dưa lưới trên diện tích 10 ha. Mô hình của anh đã mang lại hiệu quả kinh tế cao và mở ra hướng đi mới cho người dân trong vùng.

Tại các xã biên giới như Tân Tiến, Thiện Hưng, Hưng Phước, trước đây hạ tầng y tế thiếu và yếu, nhưng nhờ được đầu tư các nguồn lực, trong đó có nguồn vốn của Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đã tạo nên một hệ thống chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày càng hiệu quả và chất lượng.

Trạm y tế của xã Hưng Phước đã có đủ hạ tầng kỹ thuật và khối phụ trợ, cũng như đủ thuốc trong danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu sử dụng tại trạm y tế xã theo quy định hiện hành. Khi hệ thống y tế được đầu tư đồng bộ, người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh kịp thời, giảm bớt bệnh tật và nâng cao thể trạng và chất lượng cuộc sống.

Qua đó, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với vùng sâu, vùng xa, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với chính quyền.

Thông qua tín dụng ưu đãi, người dân có điều kiện đầu tư vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Chị Thị Geo, ở xã Đắk Nhau, năm 2022 được vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn chính sách, đã mua một cặp bò giống và làm chuồng trại.

Đến nay, đàn bò của chị đã phát triển lên năm con, tạo nguồn thu nhập ổn định và giúp gia đình chị chính thức thoát nghèo. Những nguồn vốn chính sách của trung ương và địa phương như những cơn ‘mưa dầm’ thấm sâu vào đời sống đồng bào vùng sâu, vùng xa, từng bước thay đổi cuộc sống của người dân.