Đã 50 năm trôi qua kể từ trận đánh Ngã 6 – Bằng Lăng, nhưng ông Đào Duy Cử vẫn không thể quên ký ức bi hùng khi 12 đồng đội của ông đã hy sinh tại Cái Bè. Cho đến nay, ông vẫn âm thầm thực hiện hành trình tìm mộ đồng đội để đưa các anh về với đất mẹ. Câu chuyện của ông Cử là một hành trình đầy cảm xúc và nghị lực, là một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với đồng đội đã ngã xuống.

Ông Cử, sinh năm 1957, quê ở thôn Cống Xuyên, xã Thượng Phúc, Hà Nội, đã tham gia quân đội từ năm 1974 và trải qua nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường miền Nam. Trận đánh Ngã 6, Bằng Lăng vào ngày 11/3/1975 là một trong những trận đánh khốc liệt nhất mà ông đã tham gia. Trong trận chiến đó, 11 đồng chí đã anh dũng hy sinh, và ông Cử cũng bị thương nặng.

Mặc dù đã giải phóng, ông Cử vẫn không quên được những đồng đội đã ngã xuống. Ông đã quyết tâm đi tìm mộ đồng đội và đưa họ về quê nhà. Với sự giúp đỡ của người dân và chính quyền địa phương, ông đã tìm được vị trí của nhiều ngôi mộ đồng đội. Hơn 25 năm qua, ông đã tổ chức khoảng hơn 10 chuyến đi như vậy.

Ông Cử đã giúp đưa 9 liệt sĩ trở về quê nhà, trong đó có liệt sĩ Hoàng Văn Tương, người đồng đội từng chiến đấu cùng ông ở trận đánh năm 1975. Ông vẫn tiếp tục đi tìm mộ đồng đội và không bỏ cuộc, dù hành trình có nhiều khó khăn và thử thách.

Không chỉ đi tìm mộ liệt sĩ, ông Cử còn là người khởi xướng các chương trình đền ơn đáp nghĩa tại địa phương. Ông đã vận động cán bộ công nhân viên đóng góp ngày lương, quyên góp xây dựng những căn nhà tình nghĩa trị giá hàng chục triệu đồng cho gia đình chính sách.

Với những đóng góp không mệt mỏi, ông Cử đã được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Ba, và nhiều Bằng khen, Kỷ niệm chương khác. Tuy nhiên, với ông Cử, phần thưởng quý giá nhất là những lần được đưa đồng đội về quê, được thấy người mẹ liệt sĩ ôm tro cốt con trong nước mắt.

Ông Cử cho biết, ông sẽ tiếp tục đi tìm, để đưa được hết các đồng đội đã hy sinh của mình trở về quê hương. Mặt khác, ông vẫn tiếp tục mong muốn được đóng góp chăm lo cho các gia đình chính sách thông qua việc xây nhà tình nghĩa, tặng quà… Ông muốn làm được thật nhiều việc đền ơn, đáp nghĩa để tri ân những đồng đội đã ngã xuống cho cuộc sống tự do hôm nay.

Tháng 7 lại về, và tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, nhiều người đã đến để tri ân những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Không khí trong nghĩa trang đầy sự trang nghiêm và xúc động, khi người sống và người đã khuất có cuộc hội ngộ không lời, nhưng đẫm nước mắt và đầy nỗi niềm.

Ông Lê Hồng Thái, một cựu chiến binh 76 tuổi, lặng lẽ đi giữa những hàng mộ thẳng tắp, ánh mắt trìu mến dõi theo những dòng chữ khắc tên những người đã khuất. Ông Thái đã có 5 tháng 17 ngày đêm vượt Trường Sơn, cùng đồng đội đi qua tháng ngày bom đạn, và đã mất người bạn chiến đấu thân thiết của mình trong trận đánh Tết Mậu Thân 1968 tại sân bay Biên Hòa. Mỗi năm, ông Thái lại đến đây để gặp lại các đồng đội, kể cho họ nghe về chuyện gia đình, cuộc sống và ôn lại những tháng năm gian khổ. Ông không thể nào quên những đồng đội của mình, và mỗi lần đến đây, ông lại rơi nước mắt.

Cũng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, một lễ tiễn đưa đã diễn ra trong không khí lặng lẽ nhưng đầy xúc động, khi hài cốt Liệt sĩ Hoàng Văn Huyên được đưa về với quê hương đất mẹ tại phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh, sau hơn 50 năm an nghỉ tại mảnh đất phương Nam. Trong giây phút nghẹn ngào khi đón nhận hài cốt người thân, anh Hoàng Trung Kiên, cháu ruột của liệt sĩ, đã bày tỏ sự biết ơn chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đã giúp đỡ hết lòng để đưa chú ông trở về quê trong dịp đầy ý nghĩa này.

Chuyến trở về của Liệt sĩ Huyên không chỉ là sự nối dài một hành trình dang dở, mà còn nhắc nhớ thế hệ hôm nay về những hy sinh lặng thầm mà lớn lao để có được hòa bình hôm nay. Ông Nguyễn Xuân Cương, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, cho biết hội đã tổ chức nhiều hoạt động nghĩa tình như viếng nghĩa trang, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách và thân nhân liệt sĩ, và đặc biệt là phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành giám định ADN để đối chiếu giữa mẫu hài cốt và thân nhân, nhằm xác định danh tính những liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Những hoạt động này không chỉ thể hiện sự tri ân của chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đối với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, mà còn giúp cho thế hệ hôm nay hiểu rõ hơn về giá trị của hòa bình và tự do. Việc tìm kiếm và xác định danh tính những liệt sĩ còn thiếu thông tin cũng là một phần quan trọng trong việc xây dựng và phát triển đất nước, đồng thời giúp cho gia đình liệt sĩ có thể tìm lại được những người thân yêu của mình.

Thông qua những hoạt động này, chúng ta có thể thấy được sự quan tâm và chăm sóc của chính quyền và nhân dân đối với những gia đình chính sách và thân nhân liệt sĩ. Điều này không chỉ thể hiện sự biết ơn và tôn vinh những người đã hy sinh cho Tổ quốc, mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng và nhân ái.

Thượng sĩ Nguyễn Chí Tường, một cựu chiến binh đang điều dưỡng tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh và người có công Long Đất, TP HCM, vừa nhận được một món quà đặc biệt từ một em bé. Bức tranh do em vẽ tặng thể hiện hình ảnh một thương binh với chân giả và vết thương trên đầu đang vẽ một em học sinh tươi cười trong vòng tay cô giáo. Đây là một phần của chương trình tri ân thế hệ đi trước do Vinamilk tổ chức nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ.

Ông Tường chia sẻ, mặc dù bức tranh nhỏ nhưng tình cảm thì lớn lắm. Với người cựu chiến binh này, việc thế hệ sau vẫn nhớ đến những người đã hy sinh cả tuổi trẻ cho đất nước là đủ ấm lòng rồi. Ông Tường cũng là thương binh nặng hạng 1/4, với tỷ lệ thương tật lên đến 81%. Ngoài một bên chân giả, ông còn có cánh tay phải ngắn hơn tay trái một đoạn do vết thương co rút, cùng nhiều mảnh đạn vẫn ghim sâu trong đầu và cột sống.

Chương trình vẽ tranh tri ân thế hệ đi trước của Vinamilk đã thu hút hơn 100 bức tranh do con em nhân viên công ty từ khắp cả nước và trẻ em thụ hưởng chương trình Quỹ sữa Vươn cao Việt Nam gửi về. Các bức tranh này không chỉ là lời cảm ơn gửi đến những người đi trước, mà còn là cách lặng lẽ gieo vào lòng trẻ thơ hạt mầm của lòng biết ơn.

Bên cạnh hoạt động vẽ tranh, Vinamilk còn trao tặng hơn 18.000 sản phẩm dinh dưỡng nhằm góp phần chăm sóc sức khỏe cho những người từng khoác áo lính và gia đình người có công với đất nước. Những món quà dinh dưỡng như sữa tươi Vinamilk 100%, sữa hỗ trợ ăn ngủ ngon Sure Prevent Gold… góp phần chăm sóc sức khỏe thể chất cho những cựu chiến binh.

Không chỉ dịp 27/7, các hoạt động tri ân thế hệ đi trước thường xuyên được Vinamilk triển khai xuyên suốt gần nửa thế kỷ qua. Nổi bật là hoạt động chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng đã được duy trì trong 30 năm qua hay chăm lo cho gia đình nhân viên là con em liệt sĩ.

Chăm sóc và hỗ trợ người có công với cách mạng luôn là một trong những chính sách nổi bật và nhân văn của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong những năm qua. Mới đây, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT, trong đó đề nghị khẩn trương triển khai Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở dành cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Dự án này có kinh phí lên đến gần 93 tỷ đồng, thể hiện sự quan tâm cụ thể và thiết thực của chính quyền thành phố đối với những người đã cống hiến cho đất nước.

Một trong những ví dụ tiêu biểu là trường hợp của ông Phạm Văn Lượng, một cựu chiến binh đến từ huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Ông Lượng đã tham gia vào cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Việt Nam. Sau nhiều năm chiến đấu và cống hiến, vợ ông đã mất do bệnh tật kéo dài và tốn kém. Hiện tại, ông đang sống cùng vợ thứ hai và một con trai. Với sự hỗ trợ từ chương trình, ông Lượng đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để tiếp tục xây dựng tầng hai của ngôi nhà mình, giúp cải thiện điều kiện sống và đảm bảo một mái nhà vững chắc cho gia đình.

Không chỉ tại Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác trên cả nước cũng đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, dự án hỗ trợ xây dựng mới hoặc sửa chữa 155 ngôi nhà cho các gia đình chính sách đang được triển khai. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã và đang nỗ lực phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách, hướng tới mục tiêu xóa bỏ nhà tạm và nhà dột nát. Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Trường Hà, cho rằng chương trình này không chỉ cải thiện điều kiện an cư cho các gia đình chính sách mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu chăm lo chu đáo hơn đời sống vật chất và tinh thần cho họ.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách nhằm nâng cao đời sống và chăm sóc tốt hơn cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực chung tay hỗ trợ, xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ. Trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ. Những nỗ lực này thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của cả xã hội đối với những người đã có công với cách mạng, đảm bảo họ có cuộc sống tốt hơn và được an cư trong những ngôi nhà ấm áp và an toàn.

Có thể thấy, các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng không chỉ là một chính sách hỗ trợ vật chất mà còn mang ý nghĩa tinh thần sâu sắc. Đây là cách thể hiện lòng biết ơn và sự tri ân của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những người đã hy sinh và cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh và xây dựng đất nước. Thông qua những hành động thiết thực này, chúng ta tiếp tục khẳng định và thực hiện tốt hơn nữa các chính sách ưu đãi, chăm sóc cho người có công, tạo sức lan tỏa tích cực trong toàn xã hội.