Tuổi dậy thì là giai đoạn chuyển đổi đầy biến động và phức tạp, khi mà các yếu tố nội tiết tố, cảm xúc và nhận thức xã hội đều trải qua những thay đổi sâu sắc. Mới đây, một bà mẹ đơn thân tại TP.HCM đã chia sẻ trên diễn đàn phụ huynh về tình trạng của con trai 15 tuổi, học sinh vừa thi lên lớp 10, đang表现出 những dấu hiệu cảm xúc bất ổn kéo dài.
Con trai của chị thường xuyên cáu giận, đập phá và có hành vi gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho mẹ và em út trong nhà. Chị kể, mỗi khi nhắc lại chuyện cũ, con sẽ viện đủ lý lẽ để phản biện, nói dai không dứt, khiến chị cảm thấy bị “hành”, bị tra tấn tinh thần mỗi ngày. Nhiều đêm, chị phải bế đứa con út (8 tuổi) chạy ra ngoài ngủ nhờ vì quá sợ. Trước đó, gia đình đã từng đưa con đi khám ở khoa tâm lý – tâm thần, tuy nhiên bác sĩ cho rằng chưa có biểu hiện bệnh lý rõ rệt.
Khi tìm đến chuyên viên tư vấn tâm lý, chi phí cao và không có tác động rõ ràng nên người mẹ đành gác lại sau vài buổi. Sự việc này đã thu hút hàng trăm bình luận từ các phụ huynh khác. Nhiều người cho rằng, hiện tượng này không thể quy về việc con ‘hư’ hay ‘láo’, mà là dấu hiệu của tổn thương sâu trong tâm lý tuổi dậy thì, nếu không được can thiệp đúng lúc có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Một chuyên gia tâm lý cho rằng, điều đầu tiên phụ huynh cần làm là không hoảng sợ, không dùng cảm xúc để đối đầu cảm xúc. Khi con gào hét, phản ứng mạnh, nếu cha mẹ phản ứng ngược lại bằng việc quát tháo, đánh mắng, chỉ làm sự việc tồi tệ hơn. Thay vào đó, cha mẹ nên tạm lùi lại khi con đang trong ‘cơn sóng cảm xúc’, không nên can thiệp trực tiếp.
Cha mẹ nên duy trì ranh giới rõ ràng: Không thỏa hiệp với hành vi tấn công thể chất; giúp con gọi tên cảm xúc khi con bình tĩnh hơn. Cha mẹ cần hỗ trợ con bằng cách bình tĩnh lắng nghe, không phán xét, không chỉ trích, không giáo huấn. Đồng thời, hạn chế những tác nhân gây căng thẳng và kích thích, chủ động đưa con đi đánh giá tâm lý chuyên sâu nếu cần.
Đây không đơn giản là việc của một sớm một chiều, nhưng nếu cha mẹ đồng hành kiên trì, con sẽ học dần kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc. Việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn và hỗ trợ lâu dài từ phía phụ huynh, nhằm giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn này và phát triển một cách toàn diện.
Các chuyên gia tâm lý cũng nhấn mạnh rằng, trong quá trình hỗ trợ con, cha mẹ cần tìm hiểu và tiếp cận các nguồn thông tin, hỗ trợ chuyên nghiệp để có thể giúp con mình một cách hiệu quả nhất. Với những chia sẻ và kinh nghiệm của các phụ huynh khác trên diễn đàn, hy vọng sẽ có thêm nhiều cách tiếp cận và giải pháp giúp các gia đình đồng hành cùng con trong giai đoạn đầy thách thức này.
